Tom 29 Nr 4 (2023)

Szanowni Państwo, drodzy Czytelnicy,
oddaję w Państwa ręce (czwarty) ostatni w tym roku numer XXIX tomu kwartalnika „Review of Medical Practice”. W aktualnym wydaniu prezentujemy Państwu wiele interesujących publikacji, a wśród nich m.in. opracowanie pod tytułem Patogeneza proliferacyjnej witreoretinopati.
Witreoretinopatia proliferacyjna (PVR – ang. Proliferative vitreoretinopathy) jest definiowana jako rozrost i obkurczanie się błon komórkowych w obrębie komory szklistej oraz na obu powierzchniach siatkówki, rozwijające się m.in. w przebiegu przedarciowego odwarstwienia siatkówki (1). Ciężkie pooperacyjne PVR jest uważane za jedną z najczęstszych przyczyn późnych niepowodzeń leczenia, tj. następujących po wstępnym przyłożeniu siatkówki i jej odwarstwieniu po wypisaniu chorego do domu. Pierwsze proliferacje pojawiają się zwykle pomiędzy 4. a 6. tygodniem po operacji, objawiając się postępującym pogorszeniem ostrości wzroku. Witreoretinopatia proliferacyjna to bardzo istotny temat chirurgii okulistycznej. Zastosowanie leczenia wspomagającego w celu zapobiegania proliferacji komórek jest obiecujące w zapobieganiu PVR lub nawrotom pooperacyjnym. Istotne są również badania molekularne pozwalające na lepsze zrozumienie patofizjologii PVR. Interesująca jest również praca Effectiveness of a 26-Week Multidisciplinary Patient Education Program for Subjects with Type 2 Diabetes in Poland (Skuteczność 26-tygodniowego multidyscyplinarnego programu edukacji pacjentów. Program edukacji pacjentów z cukrzycą typu 2 w Polsce), z której wynika, że kompleksowa edukacja zdrowotna pacjentów z cukrzycą, której efekty oceniano na podstawie wyników badań biochemicznych oraz poziomu wiedzy i postawy pacjentów wobec choroby, a także regularny wysiłek fizyczny, wpływają na poprawę wskaźników biochemicznych oraz na poziom wiedzy pacjentów i świadomość postępowania w cukrzycy jako chorobie przewlekłej. Stwierdzono, że udział w programie edukacyjnym przynosi pacjentowi większe korzyści niż tylko okresowe wizyty w poradni diabetologicznej. Wskazano na konieczność ciągłej kompleksowej edukacji diabetologicznej pacjentów z cukrzycą. Na uwagę zasługuje także praca Wolnokrążące mikroRNA jako biomarkery w stwardnieniu bocznym zanikowym i dziedzicznej spastycznej paraplegii dotycząca badań chorób neurodegeneracyjnych charakteryzujących się postępującą utratą funkcji i integralności neuronów, co w efekcie prowadzi do śmierci komórek neuronalnych oraz nieodwracalnych zmian w układzie nerwowym. W regulacji procesów odpowiedzialnych za procesy zwyrodnieniowe na poziomie komórkowym biorą udział mikroRNA – endogenne, niekodujące i jednoniciowe cząsteczki RNA. Badanie miRNA w modelach zwierzęcych neurodegeneracji i w grupach pacjentów wykazały, że są one jednymi z kluczowych regulatorów przeżycia i funkcjonowania neuronów. Według autorów cząsteczki te mogą być swoistymi biomarkerami informującymi o toczącym się procesie zwyrodnieniowym lub o efektach zastosowanego leczenia i mogłyby one w znaczącym stopniu przyczynić się do osiągnięcia nowatorskich celów terapeutycznych.

Z poważaniem
Redaktor Naczelna
dr hab. n. med. Anna Wilmowska-Pietruszyńska, prof. UŁa

(1) The Retina Society Terminology Committee: The classification of retinal detachment with proliferative vitreoretinopathy. Ophthalmology 1983; 90: 121-125.